Piyasalarda işlem yaparken bazı bölgeler vardır ki fiyat oralarda durur, yön değiştirir ya da tekrar tekrar test eder. İşte bu noktalar, yatırımcıların en çok dikkat ettiği yerlerden biridir. Çünkü bu alanlar çoğunlukla forex piyasasında alıcı ya da satıcının ağırlık kazandığı yerleri gösterir. Buralara destek ya da direnç denir. Destek, fiyatın aşağı yönlü hareketini yavaşlatan ya da durduran seviyedir. Direnç ise fiyatın yukarı yönlü hareketini sınırlayan bölgedir. Bu seviyeleri anlamak, özellikle kısa vadeli işlemler yapanlar için büyük avantaj sağlar. Peki, bu seviyeler sadece grafiklere bakarak mı tespit edilir? Elbette hayır. Fiyatın geçmişte nasıl tepki verdiği, işlem hacimleri ve hatta psikolojik fiyat sınırları bu noktaların belirlenmesinde önemli rol oynar.
Geçmiş Fiyat Hareketlerinin Önemi Nedir
Birçok yatırımcı destek ve direnç seviyelerini belirlemek için grafiklerdeki geçmiş tepkilere odaklanır. Çünkü fiyatın daha önce aynı seviyelerde defalarca duraksaması ya da geri dönmesi, buranın güçlü bir bölge olduğunu düşündürür. Örneğin 1.1000 seviyesinde fiyatın birkaç kez yukarı çıkamayıp geri dönmesi, yatırımcıların bu noktayı direnç olarak değerlendirmesine neden olur. Aynı şekilde bir seviyenin sürekli aşağıdan gelip fiyatı yukarıya ittiği görülüyorsa orası artık bir destek olarak kabul edilir. Geçmiş hareketlerin tekrarlama eğiliminde olduğu bu piyasa davranışı, teknik analizin temel taşlarından biridir. Ancak sadece bu yeterli değildir. O bölgedeki işlem yoğunluğu, zaman aralığı ve güncel haber akışı gibi faktörler de değerlendirmeye alınmalıdır.
Yatay Alanlar ve Psikolojik Eşikler Nasıl Kullanılır
Bazı fiyat seviyeleri yatırımcıların zihninde doğal olarak önemli bir yer tutar. Mesela 1.0000 gibi yuvarlak rakamlar, piyasada psikolojik eşik olarak görülür. Bu tarz seviyelerde işlem hacmi artabilir, fiyat dalgalanması hız kazanabilir. Birçok yatırımcı bu tür rakamlarda pozisyonlarını sınırlar ya da pozisyona girer. Yani sadece grafik analiziyle değil, aynı zamanda insanların beklentileriyle de destek ve direnç oluşabilir. Ayrıca yatay alanlar dediğimiz, fiyatın uzun süre aynı bant içinde hareket ettiği bölgeler de güçlü destek veya direnç bölgeleri yaratır. Fiyat, bu alanlardan çıkarken çoğu zaman sert bir kırılma yaşar. Bu da işlem yapmak için önemli fırsatlar sunabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta, bu alanların sürekli güncellenmesi gerektiğidir. Çünkü piyasa her gün yeni bir denge arar.
Trend İçinde Destek ve Dirençler Nasıl Takip Edilir
Eğer fiyat belirgin bir yön içinde ilerliyorsa, destek ve direnç seviyeleri de o yön doğrultusunda hareket eder. Yani yükselen bir piyasada destek seviyeleri sürekli yukarı taşınır, düşen bir piyasadaysa direnç seviyeleri aşağı kayar. Bu yüzden statik değil, dinamik bir bakış açısı gerekir. Örneğin yükselen bir trendde her tepe bir öncekinin üstüne çıkarken, her dip de yukarıda oluşur. Bu yapı içinde destekler, bir sonraki alım fırsatını işaret eder. Tam tersi durumda, direnç seviyeleri artık satış baskısının geleceği yerler olabilir. Trend içindeki destek ve dirençleri doğru tespit edebilmek için hareketli ortalamalar ya da trend çizgileri de yardımcı araç olarak kullanılabilir. Ancak bu araçlar ne kadar güçlü olursa olsun, tek başına yeterli değildir. Piyasa psikolojisi, haber akışı ve hacim gibi değişkenler de dikkate alınmalıdır.
Fiyat Tepkileri Nasıl Okunur
Bazen bir seviye kırılır gibi olur, ardından fiyat hızla geri döner. Bu duruma sahte kırılım denir. Sahte kırılımlar, birçok yatırımcıyı yanlış pozisyon almaya iter. O yüzden sadece seviyenin kırılması değil, ardından gelen fiyat tepkisi de dikkatle izlenmelidir. Gerçek bir kırılımda hacim artar, fiyat o seviyenin üzerinde ya da altında kalıcı olur. Eğer bu gerçekleşmezse yatırımcılar hızlıca pozisyonlarını kapatır ve fiyat eski bandına döner. Bu tarz durumlarda panik yapılmaması, piyasanın birkaç saat izlenmesi gerekebilir. Ayrıca fiyatın nasıl bir mum formasyonu ile kırdığı, içeri giren alıcı ya da satıcının gücü gibi detaylar da önemlidir. Bu nedenle destek ya da direnç bölgesi her zaman net bir çizgi değil, bir aralık olarak değerlendirilmelidir. Çünkü piyasa nadiren milimetrik çalışır.
Güncel Verilerle Uyumlu Yorum Yapmak Neden Gerekli
Teknik analiz ne kadar güçlü olursa olsun, piyasalar sadece grafiklerden ibaret değildir. Özellikle haber akışları, merkez bankası kararları ve ekonomik veriler, fiyatın yönünü aniden değiştirebilir. Bu tür durumlarda önceden belirlenmiş destek ya da direnç seviyeleri önemini yitirebilir. Yani sadece teknik değil, temel gelişmelerle birlikte okuma yapılmalıdır. Eğer bir merkez bankası faiz indirimi açıklıyorsa, daha önce direnç olarak çalışan seviye artık kolayca kırılabilir. Ya da ani bir siyasi gelişme, piyasada sert satışlar başlatabilir. Bu yüzden belirlediğin seviyeleri körü körüne savunmak yerine, onları güncel verilerle birlikte değerlendirmek her zaman daha sağlıklı sonuçlar verir. Çünkü forex gibi hızlı hareket eden piyasalarda değişkenlik her zaman vardır ve yatırımcı bu değişime ayak uydurmak zorundadır.
