Forex piyasasında işlemler yalnızca grafiklere bakarak karar vermekle sınırlı değildir. Bazı yatırımcılar için fiyat hareketlerinin arkasındaki ilişkileri çözmek, neredeyse yeni bir dil öğrenmek gibidir. Bu ilişkilerden biri de forex korelasyonu olarak adlandırılır. Genelde fiyatların benzer veya zıt yönlü hareket etme eğilimleri üzerinden değerlendirilir ve yatırımcının daha bilinçli pozisyonlar almasına yardımcı olur. Örneğin EUR/USD paritesindeki hareketle GBP/USD paritesinin davranışı arasında gözle görülür bir benzerlik varsa, bu bir korelasyon işaretidir. Ama burada dikkat edilmesi gereken şey, bu ilişkinin zamanla değişebileceği gerçeğidir.
Korelasyon, iki döviz çiftinin aynı yönde mi yoksa ters yönde mi hareket ettiğini gösteren bir ilişki biçimidir. Eğer iki parite benzer şekilde yükselip düşüyorsa buna pozitif korelasyon denir. Ters yönde hareket ediyorlarsa bu da negatif korelasyon anlamına gelir. Ama hiçbir korelasyonın kalıcı olmadığını bilmek gerekir. Ekonomik gelişmeler, merkez bankası açıklamaları ya da jeopolitik riskler gibi pek çok etken bu bağı etkileyebilir. Yani bugün birlikte hareket eden iki parite, bir hafta sonra tamamen zıt yönlere gidebilir.
Korelasyonlar Yatırım Kararlarında Nasıl Yardımcı Olabilir?
Yatırım yaparken çoğu kişi yalnızca fiyat seviyelerine bakarak karar verir ama piyasanın derinliği bu kadar yüzeysel değildir. Forex korelasyonu, aynı anda birden fazla işlem açmak isteyenler için özellikle faydalı olabilir. Çünkü iki pozitif korelasyonlu paritede aynı anda işlem açmak aslında riski ikiye katlamak anlamına gelebilir. Mesela hem EUR/USD hem de GBP/USD paritelerinde alış işlemi yapıldığında, bu pariteler birbirine benzer hareket ettiği için olası bir olumsuz senaryo her iki pozisyonu da aynı anda zarara sokabilir.
Tam tersi bir örnek düşünelim. Eğer bir parite yükselirken diğeri düzenli olarak düşüyorsa, bu negatif korelasyon olabilir. Bu durumda yatırımcı riskini dengeleyebilir. Örneğin birinde alış, diğerinde satış yaparak olası kayıpları minimize etme şansı elde eder. Ama burada da dikkatli olunmalı. Korelasyon geçmişteki verilere dayanır, geleceği garanti etmez. Bu nedenle korelasyona bakarak işlem yapanların sürekli olarak güncel analiz yapması gerekir.
Forex Korelasyonunu Doğru Yorumlamak Neden Önemlidir?
Yatırım dünyasında hiçbir bilgi tek başına yeterli değildir. Korelasyon da bu bilgilerin yalnızca bir parçasıdır. Ama yine de doğru kullanıldığında pozisyon yönetimi açısından büyük kolaylık sağlar. Diyelim ki bir yatırımcı portföyünü çeşitlendirmek istiyor. Bunu yaparken farklı paritelerde işlem açabilir. Ancak seçtiği pariteler yüksek korelasyona sahipse bu çeşitlilik sadece teoride kalır. Gerçekte ise yatırımlar tek bir senaryoya bağlı hale gelir. Bu yüzden pariteler arasındaki korelasyonun düşük olduğu senaryolar tercih edilirse, yatırım stratejisi daha sağlam bir temele oturabilir.
Ayrıca korelasyonun zamana bağlı olarak değiştiği de unutulmamalı. Bugün pozitif olan bir ilişki, birkaç ay sonra negatife dönebilir. Bu yüzden korelasyon tablolarına ya da hesaplayıcılara güvenmek yerine düzenli olarak manuel kontrol yapmak gerekir. Korelasyonun güçlü olduğu dönemlerde pozisyon açarken dikkatli olunmalı, zayıfladığı dönemlerde ise stratejiler yeniden gözden geçirilmelidir.
Korelasyon Takibi Yatırımcının Disiplinine Katkı Sağlar mı?
Evet, kesinlikle sağlar. Çünkü korelasyon takibi sadece işlem açmakla ilgili değil, aynı zamanda mevcut pozisyonların riskini ölçmek açısından da önemlidir. Bazı yatırımcılar farkında olmadan aynı anda korelasyonlu paritelerde pozisyon açarak tüm sermayelerini tek bir olayın etkisine maruz bırakabilir. Oysa bu ilişkileri takip eden bir yatırımcı, portföyünün ne kadar çeşitlendiğini daha net görebilir.
Burada önemli olan, korelasyonu bir tahmin aracı değil, bir rehber olarak görmektir. Yani “bu pariteler benzer hareket ediyor, o zaman kesin böyle olacak” şeklinde değil de, “şu anda böyle bir eğilim var, stratejimi buna göre şekillendirebilirim” şeklinde düşünmek gerekir. Bu bakış açısı, yatırımcının daha esnek, kontrollü ve bilinçli hamleler yapmasını sağlar.
Ayrıca korelasyonu anlamak, bazı temel analizlerin yorumlanmasını da kolaylaştırır. Mesela Amerika’daki faiz kararları hem USD içeren pariteleri hem de bu paritelerle korelasyonlu olan diğer çiftleri etkileyebilir. Bu nedenle yatırımcı sadece tek bir pariteye odaklanmak yerine, o paritenin piyasadaki diğer aktörlerle olan bağını da göz önünde bulundurmalıdır.
Korelasyonu anlamak ve bu bilgilere göre hareket etmek, sadece teknik değil aynı zamanda stratejik bir yaklaşımdır. Bu da yatırımcının piyasada daha sağlam adımlar atmasını kolaylaştırır.
