Forex piyasasında işlem yaparken lot kavramı herkesin karşısına çıkar. Bu kavram, aslında ne kadarlık bir işlem açıldığını ifade eder. Ama tam olarak ne anlama gelir? Standart lot dediğimizde 100.000 birimlik bir işlem hacminden bahsediyoruz. Bu, işlem büyüklüğü açısından oldukça yüksek bir değerdir. Ancak bu miktarı herkes kullanmak zorunda değil. Mini lotlar 10.000 birimlik işlemleri, mikro lotlar ise 1.000 birimlik hacimleri ifade eder. Hangi lot büyüklüğünü seçtiğiniz, hesabınızdaki teminat miktarına, kaldıraç oranınıza ve risk iştahınıza göre şekillenir. Buradaki önemli nokta, lot büyüklüğü arttıkça işlemden elde edilecek kazanç da zarar da aynı oranda artar. Bu nedenle, işlem açmadan önce kaç lotla işlem yapacağınıza karar vermek, stratejinizi belirlemenizde kritik rol oynar. Bu noktada “lot hesabı” devreye girer.
Lot Hesaplama Sürecine Gerçek Bir Örnekle Bakalım
Diyelim ki USD/TRY paritesinde işlem yapmak istiyorsunuz. Parite değeri 32,50 seviyesinde ve siz 0,10 lot yani mini lot büyüklüğünde bir alım işlemi gerçekleştirdiniz. Burada bilinmesi gereken, 0,10 lotun 10.000 birime karşılık geldiğidir. Yani 10.000 dolarlık bir işlem hacmiyle piyasaya giriş yapmış oldunuz. Şimdi kurun 32,50’den 32,70’e çıktığını varsayalım. Bu, 20 kuruşluk bir artış demektir. Bu değişim sizin pozisyonunuza nasıl yansır?
Pip hesabı üzerinden ilerleyelim. USD/TRY paritesinde 1 pip genellikle 0,01 olarak kabul edilir. Yani 32,50’den 32,70’e 20 piplik bir değişim gerçekleşmiş olur. Her 1 pip, 0,10 lot için yaklaşık 1 dolar kazanç anlamına gelir. Bu durumda siz 20 pip kazanç sağlamış olursunuz. Yani işlem sonunda 20 dolarlık bir kar elde edersiniz. Görüldüğü gibi, küçük gibi görünen pip hareketleri bile belirli bir lot büyüklüğüyle önemli kazançlara dönüşebilir. Ama bu, aynı şekilde zarar için de geçerlidir. Yani kur sizin işleminizin tersine dönerse bu kez aynı miktarda zararla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Forex’te Lot Hesaplamayı Etkileyen Diğer Unsurlar
Sadece lot büyüklüğü değil, aynı zamanda kaldıraç oranı da hesaplamalarda etkili olur. Örneğin, 1:100 kaldıraç kullanıyorsanız, 1.000 dolarlık teminatla 100.000 dolarlık işlem açabilirsiniz. Bu durumda standart lot büyüklüğünde bir işleme girebilirsiniz. Ancak bu oldukça risklidir. Küçük bir fiyat hareketi bile teminatınızın büyük kısmını silebilir. Bu yüzden lot hesabı yaparken yalnızca hacmi değil, hesabınızdaki marj seviyesini, kaldıraç oranınızı ve genel risk profilinizi de dikkate almanız gerekir.
Ayrıca işlem yapılacak paritenin volatilitesi de önemlidir. Örneğin, EUR/USD ile USD/TRY arasındaki oynaklık farkı, aynı lot büyüklüğünde açılmış işlemlerde farklı sonuçlar doğurabilir. USD/TRY paritesi daha dalgalı olduğu için kar da zarar da daha hızlı büyüyebilir. Bu da demek oluyor ki, lot hesabı sadece matematiksel bir işlem değil; aynı zamanda piyasa koşullarıyla birlikte değerlendirilmesi gereken bir karardır. Her yatırımcı kendi stratejisine uygun şekilde bu dengeyi kurmak zorundadır. Aksi halde bilinçsiz açılan işlemler, beklenmedik sonuçlar doğurabilir.
